FOTO: Zenici za rođendan- u objektivu legendarnog Hakije Lemeša- Za rođendan grada, Zenicablog zahvaljujući profesoru Samiru Lemešu donosi Vam galeriju fotografija legendarnog zeničkog fotografa Hakije Lemeša. Fotografije su nastale u XX stoljeću i oslikavaju niz zeničkih ulica i naselja.
Hakije Lemeša je poznati fotoreporter zeničkog lista Naša Riječ.
Za 35 godina njegovog bavljenja fotografijom, nastao je veliki broj dokumentarnih snimaka, koji su pratili razvoj Zenice iz radničkog naselja uz željezaru u urbanu sredinu kakva je ona danas. Naporima Muzeja grada Zenice, a uz susretljivost porodice i lista Naša Riječ, crno/bijeli negativi iz arhive su digitalizovani i ugledali su svjetlo dana na izložbi u muzeju grada Zenice, od 2. do 9. aprila 2014. godine, u sklopu manifestacije “Zeničko proljeće”.
Hakija Lemeš rođen je u selu Uvorići kod Visokog, 1940. godine. Nakon smrti oca Omera, s majkom je 1953. godine doselio u Zenicu, te iz Franjevačke gimnazije u Visokom prelazi u zeničku gimnaziju. Ubrzo potom upisuje krojački zanat kod majstora Miše Henjela. Završetak zanata se poklopio s pojavom prve konfekcije, tako da nije nikad imao priliku zarađivati kao krojač, nego je prvo zaposlenje našao u željezari Zenica. Radeći kao fizički radnik na poslovima razvođenja elektroinstalacija, završava kurs za tehničkog crtača, te 1960. prelazi u Elektro Zenicu.
1962. godina je bila prekretnica u Hakijinom životu. Komšija Orlovac Mirko ga je te godine zainteresovao za fotografiju, a Alojz Derling te godine osniva preduzeće Vatrostalna. Iz Elektro Zenice prelazi u Vatrostalnu kao tehnički crtač, a na kredit kupuje prvi fotoaparat “Practica”. U kopirnici Vatrostalne je uspostavio prvu laboratoriju za izradu fotografija, u kojoj je izrađivao fotografije poslovnih uspjeha Vatrostalne, koja je tada bila jedno od najnaprednijih zeničkih preduzeća. 1970. godine ga direktor Derling šalje u Njemačku, na obuku za rukovanje filmskom kamerom, kako bi mogao ovjekovječiti uspjehe vatrostalnih zidara kao što je 360-metarski dimnjak termoelektrane Trbovlje u Sloveniji, (najviši dimnjak u Evropi, 7. po visini u svijetu).
Uporedo s radom u Vatrostalnoj, bavio se i izradom amaterskih fotografija, tako da mnogi Zeničani i danas imaju crno/bijele fotografije izrađene u njegovoj kućnoj laboratoriji. Iz tog perioda su i poznate zeničke panorame, koje je sredinom sedamdesetih snimao s brda Vučijak, a izrađivao u vlastitoj laboratoriji, na foto-platnu formata 1×4 metra. Te panorame su dugo vremena krasile javne prostore u Zenici, a posljednja sačuvana je u holu Metalurškog instituta. U to vrijeme bio je poznat i po najkvalitetnijim sportskim fotografijama, za koje je zaslužna činjenica da nije bio veliki ljubitelj sporta, tako da, dok su drugi fotoreporteri navijali i pratili igru, on je lovio najzanimljivije kadrove. Tako je postao dopisnik nekoliko listova, od Oslobođenja do Sportskih novosti. Tada, kad nije bilo digitalne tehnologije, negative s utakmice je trebalo brzo razviti, izraditi fotografije, te ih tele-foto uređajem iz dopisništva Oslobođenja poslati u redakciju.
Od 1979. godine iz Vatrostalne prelazi u list Naša Riječ, gdje je proveo ostatak radnog vijeka, sve do 1997. godine, kad je penzionisan. U tom listu je uspostavio rubriku “foto-kritika” u kojoj je objavljivao fotografije koje su bez teksta kritikovale probleme u gradu – od divljih deponija do neočišćenog leda na javnim površinama. Takve kritike su redovno dovodile do reagovanja nadležnih koji su onda te probleme ekspresno otklanjali. Da bi stigao da na vrijeme zabilježi sve reporterske zadatke, koristio je motocikl Tomos 14, koji je, uz neizbježni šešir, ostao njegov prepoznatljivi imidž.
Hakija Lemeš je penzionisan 1997, upravo u vrijeme kad je penzionisana i tehnologija izrade fotografija koja se koristila prethodnih 170 godina, a koju je tada zamijenila masovna upotreba digitalne fotografije. Umro je od posljedica dijabetesa, 2. aprila 2009. godine.
Kontakt sa portalom Zenicablog možete ostvariti:
email: [email protected]
Viber poruke: +387 60 355 8888
Facebook Inbox: https://www.facebook.com/Zenicablog/
Twitter: https://twitter.com/Zenicablog2010